بسیاری از افراد چاق یا دارای اضافه وزن روزانه با گفتارها و رفتارهایی از سوی نزدیکان و عموم جامعه در رابطه با بدنشان مواجهه می‌شوند که درباره وزنشان به آنها نهیب زده و در آنها احساس شرمساری و حقارت ایجاد می‌کند.
ایجاد شرمساری به دلیل چاقی یا ننگ اجتماعی چاقی از نیمه‌های قرن بیستم آغاز شد. به دنبال این مساله جنبش‌های اجتماعی در مخالفت با آن و برای پذیرش فرم‌های مختلف بدن در جوامع شکل گرفت.
تحقیقات نشان می‌دهد که زنان بسیار بیشتر از مردان با مساله شرمساری بدن مواجه هستند. به بسیاری از زنان از دوران کودکی و نوجوانی القاء می‌گردد که چاقی نشانه تنبلی و تن‌پروری است و اگر وزنشان را کنترل نکنند در زندگی اجتماعی و خانوادگی موفق نخواهند بود.
چاقی در قرون گذشته بیماری محسوب نمی‌شد و حتی در برخی فرهنگ‌ها نشانه سلامتی و تمول به حساب می‌آمد. این مساله با صنعتی شدن جوامع و رشد علم پزشکی تغییر کرده است.
امروز قریب به ۱.۹ میلیارد انسان دچار اضافه وزن هستند؛ یعنی از هر چهار نفر یکی به نحوی با مساله وزن دست و پنجه نرم می‌کند.
دانشمندان دریافته‌اند که چاقی با بروز انواع بیماری‌ها از جمله دیابت، بیماری‌های قلبی-عروقی، سرطان و مرگ زودرس رابطه مستقیم دارد.
اما اینها تنها یک روی سکه است؛ روی دیگر سکه ابعاد اجتماعی این مساله است. افراد دارای اضافه وزن به اندازه دیگر افراد حق حیات دارند. تحقیر و شرمساری این افراد به دلیل وزنشان پیامدهای مخربی در زندگی آنان به دنبال دارد.
جملاتی چون «کمتر بخور، بیشتر ورزش کن»، «آیا زمانی که خودت را در آینه می‌بینی از بدنت متنفر نمی‌شوی»، «این لباس‌هایی که می‌پوشی برای افراد لاغر تهیه شده و تو را چاق‌تر و زشت‌تر نشان می‌دهند»، «اگر وزن کم کنی از همه همسالان خود زیباتر می‌شوی»، «تو از همه نظر خوبی اما اگر وزن کم نکنی نمی‌توانی ازدواج کنی» و هزاران عبارت مشابه روزانه به افراد چاق گفته می‌شود. اما آیا تکرار این جملات به لاغری آنها کمک می‌کند؟
دانشمندان با بررسی بر روی مساله شرمسار کردن افراد چاق دریافته‌اند که شنیدن چنین عباراتی نه تنها سبب لاغر شدن آنها نمی‌شود بلکه ممکن است پرخوری را افزایش داده و موجب گردد که این افراد بیشتر چاق شوند.
محققان دانشگاه میشیگان ایالات متحده تحقیقات و آزمایش‌های بالینی زیادی بر روی این مساله انجام داده و می‌گویند ایجاد شرمساری در افراد چاق یا دارای اضافه وزن نه تنها به کاهش وزن آنها کم نمی‌کند بلکه خطر افسردگی و خودکشی را در آنها بالا می‌برد.
چاقی و اضافه وزن فرآیندهای بسیار پیچیده‌ای هستند؛ ژنتیک، عوامل محیطی، سلامت جسم و روان، شرایط اجتماعی-اقتصادی، جغرافیا و میزان سواد و تحصیلات از مواردی هستند که وزن افراد را تعیین می‌کنند.
گرچه به صورت عمومی به نظر می‌رسد توصیه‌های کلی از جمله «خوردن کمتر و تحرک بیشتر» راهی برای حل معضل وزن بالاست اما در واقعیت مساله کاهش و کنترل وزن به این سادگی نیست.
در این نوشتار برخی عواملی را که با چاقی به طور مستقیم و غیرمستقیم مرتبط هستند توضیح می‌دهیم که به درک بهتر ما از این مساله کمک خواهد کرد:
چاقی کودکان در اجتماعات کم‌درآمد بالاتر است
میزان درآمد والدین، سواد آنها و محل زندگی از عوامل موثر در چاقی هستند. برخلاف باور عمومی کودکانی که در فقر رشد می‌کنند بیشتر در معرض چاقی قرار می‌گیرند.
درآمد کم خانواده سبب می‌شود که افراد به دنبال انتخاب غذاهای ارزان قیمت بروند. غذاهای سرشار از کربوهیدرات‌های مضر، شیرینی و چربی معمولا ارزان‌ترین گزینه‌های موجود برای این خانواده‌ها هستند. همچنین دانش کم آنها در مورد سلامت سبب می‌شود که مساله چاقی در کودکانشان را جدی نگیرند.
چاقی در کودکان یک معضل جدی است که جوامع امروزی با آن روبرو هستند. اضافه وزن در سنین کم سبب می‌گردد که افراد در میانسالی با انواع بیماری‌های مزمن دست و پنجه نرم کنند و مرگ زودرس به دلیل سکته قلبی، سکته مغزی یا سرطان در کمین آنها بنشیند.
ارسال نظرات
غیر قابل انتشار: ۰ | در انتظار بررسی: ۰ | انتشار یافته: ۰
ابزارهای کاربردی
