فرادید| سال نو چینی شما را یاد چه چیزی میاندازد؟ رنگهای درخشان؟ رقصهای سنتی و جشن؟ برای بسیاری از چینیها، سال نو یک تعطیلی یک هفته ایست، که با انواعی از غذاهای خوشمزه، پاکتهای پول قرمزرنگ، و خویشاوندانی که شاید فقط یک بار در سال با آنها ملاقات میکنید، میگذرد. این تعطیلات سنتی و سرشار از خوشی و شادی است.
البته، تا زمانی که شما یک زن مجرد بالای ۳۰ سال نباشید، چون در آنصورت باید به کلی سوال دربارهی چرایی مجرد ماندن تا این سن، پاسخ دهید و در این تعطیلات هر طور شده «مورد ازدواج» پیدا کنید.
ازدواج در وقت اضافه!
واژهی Bihun در سال نو چینی زیاد شنیده میشود. ترجمه تحت الفظی این واژه «ازدواج اجباری» است، که پدیدهی آزار و اذیت شدید کلامی توسط بزرگان فامیل نسبت به زنان مجرد را توصیف میکند. البته این روزها از طرف مجردها برای توصیف تجربهی آزاردهندهی رفتن به خانه برای تعطیلات سال نو نیز استفاده میشود.
اگر چه در معنای تحت الفظی اثری از «اجبار» دیده نمیشود، اما از آن جا که تقریبا همهی خویشاوندان، از عمو گرفته تا خاله و عمه، دست به دست هم میدهند تا یک مورد مناسب برای ازدواج فرد مجرد پیدا کنند، میتواند احساس تحت اجبار و فشار بودن را در فرد ایجاد کنند.
«بالاخره کسی رو پیدا کردی؟» این سوالیست که فرد مجرد در طول سال نو به هر طرفی که سر بگرداند خواهد شنید.
اگر پاسخ فرد به این سوال نه باشد، واکنش به این صورت خواهد بود: زود باش دیر شد!
این به این خاطر است، که اگر شما یک زن بالای ۲۷ سال باشید و هنوز ازدواج نکرده باشید، در چین به شما «زن مانده» گفته میشود. این اصطلاحی است که سابقا فقط به زنان شهری ازدواج نکرده گفته میشد که به دلیل سطح تحصیلات بالا و موقعیت اجتماعی به سختی بله میگفتند.
اما ذهنیتها به آهستگی در حال تغییر است. به طور مثال، به مناسبت سال نو امسال، دو شرکت در هانگژو، که در زمینه گردشگری و پارکهای تفریحی فعالیت می کنند، اعلام کردند که کارمندان زن بالای ۳۰ سال میتوانند ۸ روز بیشتر از سایرین در تعطیلات باشند بلکه در این مدت اضافی بتوانند یک همسر مناسب برای خود پیدا کنند! به این ترتیب یک اصطلاح جدید وارد فرهنگ چینی شد و آن: «مرخی برای یافتن همسر!»
یکی از شرکتها دلیل خود برای این کار را چنین توضیح داده است: «از آن جا که این شرکت به کارمندان زن خود اهمیت زیادی میدهد، یک مرخصی ۱۵ روزه به مناسبت تعطیلات سال نو به زنان مجرد بالای ۳۰ اعطا میشود (۷ روز به مناسب تعطیلات رسمی عید و ۸ روز مرخصی اضافی با حقوق)، و کارمندان اگر لازم باشد میتوانند درخواست تمدید مرخصی بدهند. افرادی که تا قبل از پایان سال ۲۰۱۹ گواهی ازدواج خود را به شرکت تحویل دهند، ۲ برابر بیش از سایرین عیدی پایان سال دریافت خواهند کرد.»
البته این کار فقط یکی از شیوههای تشویق کارمندان زن برای ازدواج کردن است؛ و البته مصداقی از دخالت شرکتهای چینی در امور خصوصی کارمندانشان است، که البته بسیار رایج است. اعطای تعطیلات اضافی در فرهنگ چینی برای کاهش فشار کار در مشاغل سخت و همینطور جذب کارمندان استفاده میشود. برخی شرکتهای بزرگ و بین المللی به کارمندان زن یک روز در ماه مرخصی «عادت ماهیانه» میدهند.
در واکنش به این اقدام اخیر، موجی از تمسخر و جوک در فضای شبکهی اجتماعی وایبو، که نمونهی داخلی توییتر، است در چین راه افتاد. بسیاری از کاربران پرسیده بودند که آیا این شرکت هنوز هم نیرو استخدام میکند؟ و عدهای نیز از اینکه سن شان برای استفاده از این تسهیلات مناسب نیست، ابراز ناراحتی میکردند.
یکی از کاربران نوشته بود: «من سال هاست مجرد هستم، و بالاخره دلیلش را فهمیدم، دلیلش این است که من تعطیلات نداشتهام.»
یکی از منتقدان به این طرح نوشته بود: «اصلا ایدهی جالبی نیست که برای تشویق زنان به ازدواج از مشوقی مثل تعطیلات اضافه استفاده شود. پاداش پایان سال باید بر مبنای کاری باشد که فرد در طی سال انجام داده است. اگر چنین مشوقی را به زنان مجرد میدهید، پس به زنانی که در طی سال به سختی کار کرده اند چه پاداشی میدهید؟ آیا فقط به این دلیل که من ازدواج کرده ام باید پاداش دو برابری پایان سال داشته باشم؟ من واقعا متوجه نمیشوم.»
برخی این سوال را مطرح کرده اند که زنان چگونه میتوانند در این تعطیلات همسر پیدا کنند وقتی آنها تنها جنسی هستند که مرخصی طولانی میگیرند؟ و البته به ندرت کسی سوالی دربارهی تبعیض آمیز بودن این طرح پرسیده بود.
این به این دلیل است که در چین مردان مجرد، هر چند از سوی خانوادهها گاهی تحت فشار قرار میگیرند، اما این طور نیست که چندان احساس شود وقت ازدواج آنها گذشته است. آنها میتوانند هر زمانی اقدام به ازدواج کردند با زنانی بسیار کم سنتر از خود ازدواج کنند.
شاید یکی از دلایلی که در هانژو این قانون اعلام شده است این است که اغلب افرادی که در این شهر کار میکنند مهاجر هستند. کارگران مهاجر ساعتهای طولانی بدون دریافت مرخصی و تعطیلی روزانه کار میکنند. کارگران جوان معمولا در خانههای بزرگ با هم زندگی میکنند و کمتر در محیط شهر میچرخند.
آمارها نشان میدهد که یک سوم از مهاجرانی که برای کار از شهری به شهر دیگر میروند زنان هستند. زنان چینی در سنین پایین خانههای خود را ترک میکنند و برای پیدا کردن شغل به شهرهای دیگر مهاجرت میکنند. اگر چه آنها در سنین پایین استقلال پیدا میکنند، اما هنوز زندگی عشقی آنها تا حد زیادی تحت کنترل والدین است.
والدین و پدر بزرگ و مادربزرگ هستند که سهم بسیار مهمی در انتخاب همسر دارند و اغلب دختران با افرادی ازدواج میکنند که توسط دوستان و خانواده به آنها معرفی میشود. بسیاری از روابط به خاطر صلاحدید خانواده و اینکه پدر و مادر فرد مورد نظر را برای یک زندگی بلند مدت مناسب نمیدانند، قطع میشود.
شبکهای از افراد «همدم یاب» همواره در فامیل وجود دارند که به فکر پیدا کردن شوهر برای زنان مجرد هستند.
بهرحال امسال زنان چینی مجرد بسیار سپاسگزار شرکتهایی بودند که به آنها مرخصی اضافه داده است!
منبع: گاردین
مترجم فرادید: عاطفه رضوان نیا